BÓNG TỐI PHÍA SAU USAID

 

USAID là tên viết tắt của Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ, (tên đầy đủ là United States Agency for International Development), đây là một tổ chức trực thuộc Chính phủ Hoa Kỳ hoạt động dưới sự điều phối của Bộ Ngoại giao và Hội đồng an ninh quốc gia Mỹ.

Nhiệm vụ cao cả mà USAID đưa ra là thông qua viện trợ của chính phủ Mỹ giúp thế giới xóa đói giảm nghèo, hỗ trợ về y tế và các nhu cầu nhân đạo, hỗ trợ các lợi ích thương mại của Mỹ bằng cách giúp tăng trưởng kinh tế của các nước đang phát triển và xây dựng năng lực của các quốc gia để tham gia vào thương mại thế giới.

USAID đã từng có khoảng 10.000 nhân sự hoạt động tại khoảng 130 quốc gia. Trong đó, khoảng 2/3 nhân sự của cơ quan này phục vụ ở bên ngoài nước Mỹ. Trong năm 2023, USAID quản lý khoảng 60% viện trợ nước ngoài của Mỹ và đã giải ngân gần 44 tỉ USD.

Ngoài các mục đích thuần túy nhân đạo, thì ai cũng biết viện trợ của Mỹ luôn luôn được sử dụng để gây ảnh hưởng lên các quốc gia tiếp nhận, nó được xem là một bộ phận tạo nên "sức mạnh mềm" của Mỹ.

Nhưng đó chỉ là những mục tiêu trên lý thuyết. Thực chất, hoạt động của USAID đen tối hơn nhiều.

Nước Nga (có lẽ) là nước đầu tiên yêu cầu USAID chấm dứt hoạt động trên lãnh thổ Nga bắt đầu từ ngày 1-10-2012 với lý do "Nền kinh tế Nga đã phát triển chín muồi và không cần tới sự lãnh đạo từ bên ngoài". Tuy nhiên, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Alexander Lukashevich đã chỉ đích danh một số chương trình của USAID thực chất là tài trợ cho các hoạt động chống chính quyền như: can thiệp vào việc giám sát bầu cử để sau đó tung tin bầu cử có gian lận; hỗ trợ các tổ chức nhân quyền chỉ trích điện Kremline và can thiệp vào công việc nội bộ của Nga. Và vì thế, “USAID đã tự đặt dấu chấm hết cho mình tại Nga”.

Đã có nhiều chuyên gia, nhà báo và cả cựu quan chức Mỹ vạch trần các chương trình của USAID đã được dùng để tài trợ cho các tổ chức xã hội dân sự, báo chí độc lập và phong trào đối lập tại nước sở tại với mục đích gây nhiễu thông tin, tạo ảnh hưởng chính trị, thậm chí hỗ trợ cho các hoạt động ngầm của CIA. 

Các văn phòng của USAID tại Mỹ Latinh từ lâu đã nổi tiếng là các trung tâm tình báo, âm mưu làm suy yếu các chính phủ hợp pháp tại nhiều quốc gia.

Sự thật là tại Mỹ Latinh, USAID dính líu đến hầu hết các cuộc đảo chính (kể cả đảo chính hụt) đã từng xảy ra. USAID cung cấp hỗ trợ tài chính, kỹ thuật và tư tưởng cho các phe đối lập. USAID cũng thường tìm cách tác động vào các lực lượng vũ trang và các cơ quan thực thi pháp luật, tuyển dụng các “điệp viên” trong các lực lượng này để sẵn sàng giúp phe đối lập khi có cơ hội.

Cựu giám đốc chương trình USAID ở khu vực Mỹ Latinh và Caribe là Mark Feuerstein bị giới lãnh đạo Mỹ Latinh cáo buộc là đã “dàn dựng” các vụ lật đổ các nhà lãnh đạo hợp pháp của Hondurat và Paragoay.

Tại Venezuela, năm 2014, Mỹ chi ra hơn 18 triệu USD thông qua các tổ chức “bình phong” như USAID (Cơ quan Phát triển quốc tế Mỹ) và NED (Quỹ Quốc gia ủng hộ dân chủ) để tài trợ cho các nhóm chống chính quyền. Trong đó Tổng thống hợp pháp Hugo Chavez của Venezuela là mục tiêu số một trong danh sách của USAID.

Tại Ecuado, USAID cũng bị cáo buộc liên quan đến cuộc đảo chính bất thành, khi Tổng thống Rafael Correa bị ám sát hụt.

Tại Bolivia, USAID liên quan đến âm mưu thay thế chính phủ của Tổng thống Evo Morales. Ngày 01-5-2013, Tổng thống Evo Morales đã yêu cầu USAID đóng cửa phái bộ sau khi đã hoạt động ở quốc gia này trong 49 năm.

Tháng 6-2012, các Ngoại trưởng của Liên minh Boliva vì châu Mỹ (ALBA) bao gồm Bolivia, Cuba, Ecuado, Cộng hòa Dominica, Nicaragoa và Venexuela đã thông qua một nghị quyết về USAID. Nghị quyết này viết: “Lấy cớ lập kế hoạch và phối hợp viện trợ nước ngoài, USAID đang công khai can thiệp vào công việc nội bộ của các quốc gia, tài trợ cho các NGO và các hoạt động biểu tình nhằm làm suy yếu các chính phủ hợp pháp bị Hoa kỳ xem là không “thân thiện”.

Các cuộc Cách mạng màu xảy ra ở Trung Đông đầu thập kỷ 2010 – 2015 đều được USAID hậu thuẫn bằng cách cung cấp tài chính cho hầu hết các kênh, đài truyền thông, truyền hình tung ra các tin đồn, các bài đăng, hình ảnh, video kích động người dân biểu tình lật đổ chính quyền đương nhiệm, nhằm dựng lên thể chế mới theo kiểu phương Tây.

Còn ở Châu Phi, hãy nghe bà Arikana Chihombori-Quao, cựu Đại sứ Liên minh Châu Phi tại Hoa Kỳ nói về USAID:

"Thật ra USAID luôn ủng hộ phe đối lập, với hình thức ủng hộ một phong trào bất kỳ nào để có thể khiến chính phủ nơi ấy rơi vào tình trạng hỗn loạn”.

“Một chương trình can thiệp lớn vào chính sách, chia rẽ bè phái trong nội tình đất nước tiếp nhận. Nhân viên USAID bình thường có thể không nhận ra điều đó, nhưng khá nhiều người trong số họ cũng là những người hoạt động ngầm, và chương trình chính của họ là làm mất ổn định chính phủ, làm mất ổn định quốc gia đang tiếp nhận cứu trợ ”

“Chúng ta cần hiểu lý do thực sự tại sao USAID lại có mặt ở Châu Phi, và không chỉ USAID, mà còn các tổ chức phi chính phủ khác. Họ đến và tuyên bố rằng họ đang giúp đỡ người dân nghèo đói, dốt nát , đầy bệnh tật của chúng tôi, họ đi đến những vùng xa xôi nhất của Châu Phi, để khi bạn nhìn vào nó trên giấy tờ, tất cả có vẻ thực sự tốt, nhưng thực ra họ là sói đội lốt cừu. Họ lợi dụng mạng sống nghèo đói rẻ mạt của dân Châu Phi để thử nghiệm thuốc, vaccine, để cho đi những thức ăn thừa mứa của họ".

Bà nói tiếp: "Người nộp thuế Hoa Kỳ cần biết hàng tỷ đô la được trao cho USAID để sử dụng vào chuyện gì đó nghe có vẻ nhân đạo, nhưng thực chất là làm mất ổn định các chính phủ đương nhiệm. Tôi có thể nói với bạn ngay bây giờ, phần lớn các nhà lãnh đạo châu Phi, và không chỉ các nhà lãnh đạo châu Phi, mà cả các nhà lãnh đạo ở các nước đang phát triển đang ăn mừng sự ra đi của USAID. Nếu bạn nghĩ chỉ có USAID mới lấp đầy khoảng trống trong chăm sóc sức khỏe và giáo dục, thì sự thay đổi ở đâu? Hãy chỉ cho tôi một quốc gia mà USAID đã có mặt mà giáo dục và sự chăm sóc sức khoẻ người dân ở chỗ đó được cải thiện. Họ chỉ nhờ đất nước chúng tôi để tẩu tán rửa đi đồng tiền dơ bẩn của họ mà thôi!"

Tại nước Mỹ, ngày 3-12-2024, ông Mike Benz, một cựu quan chức Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, tố cáo:

"Bộ não của bạn bị đánh lừa khi nhìn thấy cụm từ USAID. Đây không phải là một tổ chức viện trợ".

"USAID thực sự là công cụ hỗ trợ Lầu Năm Góc trên mặt trận an ninh quốc gia, hỗ trợ Bộ Ngoại giao về lợi ích quốc gia hoặc hỗ trợ cộng đồng tình báo trên mặt trận hoạt động bí mật".

"USAID nổi tiếng tài trợ cho các dự án đen tối, kinh hoàng và gây tranh cãi nhất mà nhân loại biết đến".

Tỷ phú Elon Musk, ngày 2-2-2025 cho rằng: "USAID là một tổ chức tội phạm".

Trước đó, ngay sau khi nhậm chức Tổng thống nhiệm kỳ hai, ngày 20-1-2025, ông Trump đã ban hành một sắc lệnh hành pháp, trong đó yêu cầu đóng băng và xem xét lại tất cả các chương trình viện trợ và phát triển của Mỹ trị giá hàng chục tỷ USD.

Sắc lệnh chỉ rõ: “Dịch vụ và bộ máy quan liêu viện trợ nước ngoài, trong đó có hoạt động của Cơ quan Phát triển quốc tế Mỹ (USAID), không phục vụ lợi ích của người dân Mỹ và trong nhiều trường hợp đi ngược các giá trị Mỹ. Hoạt động này nhằm mục đích phá hoại hòa bình thế giới bằng cách thúc đẩy những ý tưởng ở nước ngoài đi ngược lại mối quan hệ hài hòa và ổn định trong nước và giữa Mỹ với các quốc gia”. 

D. Trump còn viết trên mạng xã hội X: “Quý vị có biết rằng USAID sử dụng tiền thuế của các quý vị để tài trợ cho hoạt động nghiên cứu vũ khí sinh học, bao gồm cả coronavirus đã từng gây ra đại dịch COVID-19 khiến hàng triệu người thiệt mạng không?”. 

Ngày 10-3-2025, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio thông báo chính quyền Donald Trump đã cắt giảm khoảng 83%, (gồm khoảng 5.200 trong số 6.200 các chương trình của USAID). Các chương trình viện trợ và phát triển còn lại (18%) sẽ được chuyển về Bộ Ngoại giao quản lý. Ngày 1-7-2025 Bộ Ngoại giao Mỹ chính thức đóng cửa USAID.

Nhưng xin đừng vội tưởng rằng cái tổ chức mà nước Mỹ đang sử dụng như một công cụ để khống chế thế giới sẽ thực sự bị xóa sổ. 

Có thể một ngày nào đó, cái vòi bạch tuộc này sẽ mọc trở lại, và lại vươn ra khắp thế giới.

Điều chắc chắn không bao giờ thay đổi là: Miếng phó mát miễn phí thực sự chỉ có ở trong cái bẫy chuột mà thôi. 

-----------