Bài báo "Phải phân-biệt chính-quyền nhân-dân với Việt-Minh" trên báo Cứu Quốc, ngày 9-5-1945

 

Ngày 15-8-1945, Nhật chính thức đầu hàng Đồng minh. Trước đó 2 ngày (13 -8-1945), Trung ương Đảng và Tổng bộ Việt Minh thành lập Ủy ban khởi nghĩa toàn quốc và công bố mệnh lệnh khởi nghĩa. Cũng trong ngày ấy, Hội nghị toàn quốc của Đảng khai mạc tại Tân Trào (Tuyên Quang), quyết định phát động và lãnh đạo toàn dân khởi nghĩa. 

Ngày 16 và 17-8-1945, Đại hội đại biểu quốc dân họp tại Tân Trào. Đại hội đã quyết định thành lập Ủy ban Giải phóng dân tộc Việt Nam do Bác Hồ làm Chủ tịch.

Sau khi khởi nghĩa giành chính quyền thành công ngày 19-8-1945, ngày 27-8-1945, Ủy ban Giải phóng dân tộc họp tại Hà Nội. Tại cuộc họp này, Bác đã đề nghị Ủy ban Giải phóng dân tộc Việt Nam cải tổ thành Chính phủ cách mạng lâm thời, nhằm đoàn kết rộng rãi các tầng lớp nhân dân, các đảng yêu nước và những nhân sĩ tiến bộ. Do đó, một số ủy viên Việt Minh tự nguyện rút khỏi Chính phủ để nhường chỗ cho các thành phần khác, có cả những người đã từng tham gia trong chính quyền cũ.

Hành động tự nguyện rút khỏi Chính phủ để nhường chỗ cho các thành phần khác của một số ủy viên Việt Minh được Chủ tịch Hồ Chí Minh đánh giá: “Đó là một cử chỉ vô tư, tốt đẹp, không ham chuộng địa vị, đặt lợi ích của dân tộc, của đoàn kết toàn dân lên trên lợi ích cá nhân”.

Ngày 9-9-1945, báo Cứu Quốc đăng bài Phải phân-biệt Chính-quyền nhân-dân với Việt-Minh, tác giả mang bút danh Chiến- Đấu. (Đây cũng là một bút danh mà sau này Bác sử dụng).

Nhân dịp kỷ niệm 80 năm Quốc khánh, xin trân trọng giới thiệu lại bài báo này:

"Phải phân-biệt Chính-quyền nhân-dân với Việt-Minh

Việt-Minh lãnh đạo cuộc tổng khởi nghĩa ngày 19 tháng 8 năm 1945 đã thắng lợi, thiết lập chính quyền nhân dân khắp mọi nơi. Nhiều người tưởng những Ủy-ban nhân-dân hay Chinh-phủ lâm thời là những cơ quan của Việt-Minh, nghĩa là tưởng lầm chính quyền nhân-dân với Việt-Minh là một.

Cả đến những đồng-chí cứu-quốc, phần đông cũng hiểu lầm như vậy. Phải phân biệt hai thứ khác nhau. Ủy-ban nhân-dân và Chính- phủ lâm-thời là những cơ-quan hành chính của nhân-dân, trong đó có người của Việt-Minh và có cả những người không ở tổ-chức Việt-Minh để cùng điều khiển những bộ máy cai-trị. Còn Mặt-trận Việt-Minh gồm những chính đảng, những đoàn thể cứu-quốc, vẫn là Mặt trận dân-tộc cách-mạng đứng ngoài Chính-phủ và các Ủy-ban. Nó có nhiệm vụ luôn luôn kiểm điểm công tác của Chính-phủ và các Ủy-ban, lãnh đạo toàn thể dân-tộc ủng hộ chính quyền nhân-dân, củng cố nền độc-lập để những cơ-quan hành chính ấy có thể thi hành triệt để chương trình kiến quốc của Việt-Minh.

Như vậy, những nhân viên của Chính-phủ khác, những nhân viên của Việt-Minh khác, mỗi đằng có những công-quỹ riêng, cơ-quan riêng.

Tuy thế hai bộ phận cần phải liên lạc mật thiết với nhau. Việt-Minh không dựa vào tổ chức chính quyền nhân-dân, (thì) không mau thi hành được chương trình của mình; Chính-phủ và các Ủy-ban nhân-dân không dựa vào Việt-Minh, chính quyền ấy sẽ đổ, vì Việt-Minh là lực lượng căn bản lập nên chính quyền ấy và bảo vệ chính quyền ấy.

                                                                                                  Chiến-Đấu"